بازسازی خانه مسکونی به شیوه ی سنتی ایرانی

خانه ی پنج دری، اصفهان


استودیو معماری طرح نو: زهرا فروغی، مهدی اطرجی
• محل اجرا: اصفهان، خیابان میرزاطاهر
• کارفرما: جناب اقای نوری، سرکار خانم  امینی
• طراحی: زهرا فروغی و مهدی اطرجی
• اجرا: مهدی اطرجی
• مساحت: 112 متر مربع
• زیربنا: 105متر مربع
• سال شروع: زمستان 1396
• اتمام پروژه : بهار 1397
• کاربری: مسکونی
ایده طراحی
تفکر ساخت فضایی با روح معماری ایرانی از ملاقات ودرخواست خانم سولماز امینی وآقای حامد نوری جهت تخریب و نوسازی خانه ای فرسوده با قدمتی 35 ساله شروع شد. این خانواده ی سه نفره که از زندگی در آپارتمان های سرد و بی روح امروزی خسته و دل کنده شده بودند، به ساخت خانه ای ایرانی جهت استفاده شخصی وفضایی برای ساخت دلنوشته هایی از جنس عشق و آرامش و زندگی ایرانی تمایل داشتند. هدیه آقای نوری به نویسنده زندگی اش خانم سولماز امینی خانه ای بود با روحی از معماری کهن ایرانی در کنار امکانات معماری مدرن در قالب یک بنا، تا بتواند به نیازهای ساکنین این خانه پاسخگو باشد. این ملک با کاربری مسکونی طی35 سال استفاده و بدون هیچگونه رسیدگی به تاسیسات وعدم تعمیر و نگهداری مناسب کل بنا، آن را به ساختمانی پر خطر جهت سکونت تبدیل کرده بود. سازه ی این ساختمان دیوارهای باربر بود که یکی از معضلات این ساختمان همین دیوارها بود که وزن سقف را تحمل می کرد و همچنین تاقچه های آن نیز با تیرهای چوبی مهار شده بود. در ملاقاتهای متعددی که ما با این خانواده ی آرام وبا اصالت داشتیم درهرکلمه به کلمه صحبت ها، ایده هایی در ذهنمان نقش می بست که گویای معماری سنتی ایرانی وپیوند این فضا با امکانات امروزی بود تا بتواند فضایی را دور از زندگی ماشینی فراهم سازد. خانه ای که درآن عشق و آرامش را به همراه بوی کاهگل وگلهای شمعدانی، تاقچه هایی پرازحرف با گذر آفتاب از شیشه های رنگی بتوان حس کرد و زندگی را رنگ دیگری بخشید. خانه ای که در آن با امکانات مورد نیاز و نه بیش از حد به دور از تجمل زندگی را زندگی کرد.حس مکانی برای شبهایی خنک ، اتاقی پر از مهتاب در امتداد روز و پنجره ای که رو به باغچه ای باز است و بوی کاهگل دل را تازه و تازه تازه کند ودر کناربرگ گلهای شمعدانی وبوی ریحان و مهتاب تا سحر زندگی را خواب کرد. به این فکر رسیدیم که فضایی را خلق کنیم که از بدو قدم گذاشتن دراین خانه فضای آن بردل و روح و فکر ساکنان آن تاثیر گذارد و شاید با ورود به این خانه دل و تمام وجودشان را از دنیای مدرن امروزه می کندیم و در زندگی ، عشق و طراوت همراه با معماری سنتی ایرانی فرو می بردیم. ما بهترین گزینه را بازسازی ساختمان به صورت کاملا ایمن، کاربردی و پاسخگو به نیازهای ساکنین با حال و هوایی خاص که گویای معماری سنتی ایرانیست دانستیم.

برای بازسازی ساختمان در اصفهان اینجا کلیک کنید.
مشکلات پروژه:
از مشکلاتی که این پروژه حداکثر خواهی های ما را با محدودیت های خود دچار مشکل می کرد این بود که در صورت تخریب و نوسازی ساختمان میبایست عقب نشینی های سمت گذرها را رعایت مینمودیم و این امر به دلیل مساحت کم زمین تخریب و ساخت مجدد ان را تا حدودی غیر ممکن و پر هزینه می ساخت. پس از بررسی های متعدد و با درمیان گذاشتن با کارفرما به این نتیجه رسیدیم که بازسازی ساختمان از نوسازی آن گزینه ی مناسبتری است. وضعیت بنا از نظر سازه وتاسیسات هیچگونه استحکام و کیفیتی را نداشت و سازه و دیواره ها بسیار ضعیف بود. از مهمترین مشکلات این ساختمان دیوار های باربر آن بود که ما را در ایجاد فضایی یکدست محدود کرده بود. این خانه هیچگونه فضایی مشخص به عنوان فضای اتاق خواب نداشت و همچنین فضای آشپزخانه برای زندگی امروزی بسیار کوچک بود. از دیگر مشکلات این ساختمان، مشترک بودن سقف زیرزمین با ملک مجاور بود که سقف آن به صورت دال یکدست ریخته شده بود. عرض کم بن بست جهت حمل ونقل مصالح و زمان محدود جهت اتمام پروژه از دیگر مشکلات اجرایی این پروژه بود.
مداخلات پروژه:
کارفرما به دلیل اینکه در سال چندین بار میبایست میزبان خانواده اقای نوری و دیگر خیشاوندان باشد فضایی دلباز و یکدست برای نشیمن نیاز داشت، که با حذف دیوار باربر در مرکز ساختمان و تعبیه ی سازه ای مطلوب به جای آن توانستیم این نیاز را برطرف ویکی از دغدغه های مهم کارفرما که ایمنی و استحکام ساختمان بود را نیز برطرف سازیم.

برای مشاهده پروژه بازسازی در اصفهان اینجا کلیک کنید.
نوآوری در پروژه:
نوآوری دراین پروژه خلق فضاهای مورد نیاز و ایجاد سازه ای مناسب به همراه مقاوم سازی دیواره های ضعیف در جهت حذف دیوار سالن و رسیدن به فضایی یکدست با ابعادی متناسب ، همچنین با تعویض تاسیسات فرسوده ی بنا، ساختمان از لحاظ سازه و تاسیسات به بنایی مقاوم و با کیفیت تبدیل شد. استفاده حداکثری وبهینه از تک تک فضاهای موجود وتغییر کاربری و خلق فضاها یی مطلوب جهت رفع نیازهای ساکنین بود. ایجاد دو فضا ی مجزا برای اتاق خواب والدین و فرزندشان که با تغییر کاربری زیرزمین تاریک با سقف کوتاه و به اصطلاح کارفرما ترسناک آن توانستیم فضا را به اتاق خوابی برای والدین با ارتفاع مناسب و نورگیری فوق العاده زیبا وکامل و دید و منظری دلنشین تبدیل کنیم. با ایجاد و ساخت فضایی در قسمت سرسرا پله آن را به عنوان اتاق خواب کودک با نور طبیعی وهمچنین چیدمان مناسب مبلمان اتاق خواب کودک با امکانات کامل جهت فرزندشان فراهم شد. آشپزخانه این بنا بسیار کوچک با مساحت 4.80 سانتی متری نیز که برای یک اشپزخانه با امکانات کامل، فوق العاده کوچک ویا به عبارتی غیر قابل استفاده بود به فضایی مناسب با ظرفیت جایگیری کلیه ی وسایل امروزی تبدیل شد. مصالح استفاده شده در بازسازی بنا عبارتند از مصالحی بوم آوردی همانند چوب طبیعی در ساخت دربها و پنجره ها وتاقچه ها و کف پله ها و همچنین استفاده از شیشه های رنگی در کتیبه پنج دری ها وطرح گره چینی در کتیبه ها و قاب پایین پنج دری ها و با روش سنتی با رنگکاری کهنه وجرزو قوسهای آجری طرح سنتی با بندهای سفید و اجرا ی طرح خفته راسته (پتکین) در کتیبه نما که جلوه فوق العاده ای به ساختمان داد ما را به هال و هوای آن دوران ها می برد . طراحی وساخت کاشیهای با طرحهایی از تصاویر گرفته شده از عکاس معروف با پیوند مدرنیته و سنت در اشپزخانه که انسان را به گذشته ها میکشاند و در فکر فرو میبرد کار شده است. کابینت های استفاده شده از رنگ فیروزه ای بوده که فضای ارامش بخشی در محیط به وجود می آورد .کفسازی با سرامیک 20*20سنتی با بندهای فیروزه ای نیزبه دلنشینتر بودن فضا و معماری ایرانی کمک کرده و بدنه دیوارها استفاده از کاهگل طبیعی ساخت میز روشویی در محل با کاشیهای 10* 10 فیروزه ای و کف فرشهای اجری 20*20 در کف حیاط که استفاده ازآ ن به تکمیل شدن فضا از بدو ورود وحس زندگی سنتی و ایرانی کمک میکند. نتیجه نهایی از روند طراحی و اجرای این بنا خلق فضایی با روح معماری ایرانی و هویت بخشی به این فضا بود که با کمک رنگ ها و مصالح ایرانی توانستیم فضایی را متناسب و پاسخگو به نیاز های خانواده ی نوری خلق کرده معماری اصیل ایرانی را تمام و کمال به درون زندگی مدرن و امروزی آنان بکشانیم، آن را مبحوس کنیم تا با آ ن زندگی کنند.

تصاویر در حال اجرا پروژه پنج دری

تصاویر مراحل نازک کاری پروژه پنج دری

تصاویر پایانی پروژه پنج دری

طراحی و اجرا: استودیو معماری طرح نو (زهرا فروغی-مهدی اطرجی)
آدرس دفتر: اصفهان- خیابان علامه امینی شرقی-روبه روی بانک سپه -طبقه دوم
تلفن: 09132148343 – 09132260568- 03132613899